हे पुस्तक मूळ वाल्मीकि रामायणातील खाद्यपरंपरा आणि शेती पद्धतींचे प्राथमिक संदर्भ अत्यंत सुगम आणि संशोधनाधारित पद्धतीने सादर करते. रामायणातील अन्नपदार्थांचा अभ्यास अनेक विद्वानांनी केला असला तरी, बहुतेक अभ्यासांचे केंद्रबिंदू रामाचे मांसाहाराबाबतचे वाद-विवाद याच विषयावर मर्यादित राहिले आहेत. या विषयावर अनेक संशोधन लेख आणि चर्चासत्रे आयोजित झाली, तसेच रामायणातील वनस्पती व प्राण्यांविषयी स्वतंत्र संशोधनही झाले आहे. तथापि, रामायणातील सर्व अन्नपदार्थांचे सर्वसमावेशक आणि सखोल विश्लेषण करणारा अभ्यास अद्याप झालेला नव्हता. हे पुस्तक ही उणीव भरून काढण्याचा प्रयत्न करते आणि त्या काळातील अन्नसंस्कृतीचा समग्र आढावा वाचकांसमोर ठेवते.
रामायणकाळातील अन्नपदार्थ आजच्या भारतीय खाद्यपदार्थांपेक्षा नेमके कसे भिन्न होते? त्यांचे घटक, पाककृती, आहारपद्धती आणि आचार-विधींमधील उपयोग यांचा अभ्यास करताना हे पुस्तक प्राचीन भारताच्या सांस्कृतिक आणि पाकशास्त्रीय परंपरांचे आकर्षक चित्र उभे करते. त्या काळातील दैवी मेजवानी, पवित्र विधी आणि राजे, ऋषी, योद्धे तसेच वानर आणि राक्षस यांच्या जीवनशैलीतील अन्नाचे महत्त्व यांचे तपशीलवार विवेचन यात आढळते.
श्रीरामजन्माच्या दैवी पायसापासून वसिष्ठ आणि भारद्वाज ऋषींच्या भव्य यज्ञमेजवान्यांपर्यंत, हे पुस्तक वाचकांना भारतीय उपखंडातील आणि लंकेतील प्राचीन आहारपद्धतींच्या अनोख्या प्रवासावर घेऊन जाते. रावणाच्या राजवाड्यातील खासगी भांडारातील विलक्षण पदार्थ, कुंभकर्णाची अचाट भूक, तसेच सोमरस आणि पवित्र मद्य यांचा आध्यात्मिक संदर्भ — हे सर्व प्रसंग अत्यंत रसाळतेने उलगडले आहेत.
फळे, भाज्या, मांस, मासे, समुद्री अन्न, वाइन, औषधी वनस्पती अशा विविध घटकांचा संदर्भ मूळ वाल्मीकि रामायणातून घेतलेला आहे. या पुस्तकाद्वारे वाचकांना प्राचीन भारतातील आहार, आरोग्यविषयक दृष्टीकोन, धार्मिक विधी, आणि सामाजिक रचना यांची सखोल आणि वैविध्यपूर्ण जाणीव होते.
Delete your review
Your review will be permanently removed from this book.
Write your review for this book (optional)
Review Deleted
Your review has been deleted and won’t appear on the book anymore.
अनिल धर्माधिकारी
अनिल धर्माधिकारी हे लेखक, वक्ते आणि कॉर्पोरेट क्षेत्रातील प्रगल्भ अधिकारी आहेत. अन्न प्रक्रिया, अन्न सुरक्षा आणि रेग्युलेटरी कंप्लायन्स या क्षेत्रात त्यांना २५ वर्षांपेक्षा अधिक व्यापक अनुभव आहे. त्यांनी मराठवाडा कृषी विद्यापीठातून अन्न विज्ञानात बी.टेक पदवी संपादन केली असून, इंडियन इन्स्टिट्यूट ऑफ मॅनेजमेंट, कोझिकोड (IIMK) येथून सार्वजनिक धोरण व्यवस्थापन (Public Policy Management) मध्ये प्रमाणपत्र प्राप्त केले आहे.
अनेक राष्ट्रीय व आंतरराष्ट्रीय परिषदांमध्ये त्यांनी वक्ता आणि पॅनेल सदस्य म्हणून सहभाग घेतला असून, या मंचांवर त्यांनी स्वतःचा एक सशक्त आणि आदरणीय आवाज निर्माण केला आहे.
अधिकारीक कारकिर्दीव्यतिरिक्त, अनिल धर्माधिकारी यांना भारतीय संस्कृती, इतिहास तसेच रामायण व महाभारत या प्राचीन महाकाव्यांचा अभ्यास करण्याची आणि या विषयांवर विचारमंथन करण्याची विशेष आवड आहे.
त्यांच्या विविध अभ्यास क्षेत्रातील गहन ज्ञान व अनुभवामुळे, ते तांत्रिक प्रावीण्याला भारतीय सांस्कृतिक वारशाच्या सखोल समजुतीशी जोडणारे एक अद्वितीय व्यक्तिमत्व म्हणून ओळखले जातात.
